Lichtvervuiling verstoort bioritme van mens en dier

24 oktober is het weer zo ver. De nacht van de dag vindt plaats.  Onderstaand bericht is een onderdeel van een artikel in Nature Today van 16-10-2020

Rood licht bij onderzoeksopstelling (Bron: Kamiel Spoelstra)

Door de wijdverspreide en vaak ongecontroleerde toepassing van kunstlicht leven we in een wereld met een onnatuurlijk licht-donkerpatroon. Dit kan leiden tot verstoring van het bioritme van mens en dier en dit heeft vaak nare gevolgen.

Bij mensen kan een te lange blootstelling aan licht zorgen voor ontregeling van lichaamsprocessen. Dit kan leiden tot een verstoorde slaap en een verstoord herstelvermogen. Zo blijkt uit het advies van de Gezondheidsraad uit 2017 dat (langdurig) nachtwerk kan leiden tot een verhoogd risico op slaapproblemen, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Uit onderzoek van RIVM (pdf: 3,4 MB) blijkt dat vijf procent van de Nederlandse bevolking ernstige lichthinder ondervindt en drie procent slaapverstoring. Dat betekent dat ongeveer 675.000 mensen zich weleens gehinderd voelen door licht en 400.000 personen slaapverstoring ervaren. Volgens de onderzoekers moeten we lichtvervuiling serieuzer nemen.

Voor dieren heeft lichtvervuiling ook verstrekkende gevolgen. Maar er is meer experimenteel onderzoek nodig. Dit is lastig omdat er in ons land bijna geen gebieden meer zijn zonder lichtvervuiling. Het project Licht op natuur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en diverse andere partijen timmert hard aan de weg om deze lacune op te vullen. Dankzij hun onderzoek weten we meer over de effecten van kunstmatig licht op dieren in Nederland.

Franjestaart (Bron: Kamiel Spoelstra)

Zo blijkt dat kunstlicht op termijn leidt tot een afname van de populatie nachtvlinders. Ook verandert kunstlicht het gedrag van zangvogels. Ze slapen lichter en maken langere dagen. Ook het soort licht kan van invloed zijn. Hoe dichter nesten bij wit en rood licht lagen, hoe minder buitenechtelijke jongen er te vinden waren. Blijkbaar hadden de vogels in verlichte gebieden geen puf meer voor nachtelijke escapades. Bij vleermuizen zagen de onderzoekers dat juist wit en groen hun activiteit sterk beperkt, maar rood licht juist niet. Al deze onderzoeken bieden handvaten om het effect van kunstmatig licht op de natuur zoveel mogelijk te beperken.

Help ook mee!

Voor mens en dier is het dus belangrijk om lichtvervuiling te verminderen en te zorgen dat Nederland niet meer oplicht op de kaart als grootste lichtvervuiler van Europa. Ook jij kunt meehelpen. Hoe dan? Nou, heel simpel: zet het licht wat vaker uit!

Meer informatie?

• Op Nacht van de nacht vind je veel informatie over lichtvervuiling en een overzicht van alle activiteiten op 24 oktober die wel door kunnen gaan.
• Meer weten over het project Licht op natuur? Kijk op de website van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW).

Bron: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?utm_source=newsletter&utm_medium=e-mail&utm_campaign=user-mailing&msg=26805